Burn-out is niet een woord dat je vaak associeert met topsporters, maar zelfs de allerbesten voelen het. Vorige maand gaf Tadej Pogačar openlijk toe dat de niet aflatende druk om in elke wedstrijd op het hoogste niveau te presteren, zijn mentale gezondheid heeft aangetast.
De beslissing van de Sloveen om de Vuelta a España van 2025 helemaal over te slaan en in plaats daarvan een maand niet te racen, veroorzaakte een schokgolf in de wielerwereld.
In Canada, waar hij aan de start zal verschijnen voor de GP’s Québec en Montréal, sprak Wout van Aert met Sporza over het onderwerp en gaf toe dat Pogačars woorden hem diep raakten. “Het was toch een schok voor iedereen”, zei Van Aert. “Ja, een burn-out zou mij ook kunnen overkomen.”
Wielrennen is zowel een mentale als een fysieke test. Met constante training, reizen en de constante druk om te presteren, leven renners in een cyclus waaruit het moeilijk kan zijn te ontsnappen. Pogačar vatte het botweg samen in zijn eigen interview: “We trainen veel, en renners raken soms te geobsedeerd door training. Iedereen wil steeds meer en beter.
Je zit vast in die cyclus, je verlangt naar je vakantie in oktober, en dan begin je in december weer opnieuw.” Van Aert, sprekend vanuit Canada, zei dat hij zich daar volledig in kon vinden. “Ik begrijp wat Pogačar zegt. Wielrenner zijn betekent ook hoge verwachtingen hebben. Ik begrijp hoe moeilijk het is om altijd te moeten presteren,” legde hij uit.
Van Aert weet hoe het voelt om enorme druk te dragen. In de beginjaren van zijn carrière werd van de Belg verwacht dat hij voorjaarsklassiekers zou winnen, etappes zou winnen in de Tour de France en tegelijkertijd een hoeksteen zou vormen van Team Visma – Lease a Bike, naast Primož Roglič en later Jonas Vingegaard. Die meedogenloze schijnwerpers lieten vaak weinig ruimte over.
“Je moet niet onderschatten hoe zwaar het is als iedereen verwacht dat je wint, ongeacht waar je begint,” gaf Van Aert toe. De druk van die verwachtingen was niet altijd even makkelijk te dragen, en het kostte Van Aert een paar valpartijen, plus de rivaliteit met zijn oude rivaal Mathieu van der Poel, om te herdefiniëren wat succes voor hem betekende.
Nu, met een meer evenwichtige rol binnen het team en minder van de verstikkende ‘must-win’-aura om zich heen, zegt Van Aert dat hij eindelijk het gevoel heeft dat hij het wielrennen op zijn eigen voorwaarden kan benaderen. “Ik zit niet meer in die positie”, zei hij over de allesoverheersende verwachtingen. “Maar hoe heb ik dat een paar jaar geleden voor elkaar gekregen? Ik ben teruggekeerd naar wat ik wil. Je moet je echt nergens toe laten overhalen.
Verwachtingen van buitenaf zijn niet de juiste motivatie. Daar probeer ik me van te onttrekken.” Door zijn mindset te veranderen, heeft de Belg meer vrijheid in zijn wielrennen gevonden – een aanpak die cruciaal kan blijken voor zowel zijn levensduur als zijn plezier in een sport waar carrières vaak worden bepaald door constante stress.
Van Aert is van mening dat Pogačars woorden een waarschuwing en een les moeten zijn voor het hele peloton. Als zelfs de meest dominante renner ter wereld zich gedwongen voelt om een stap terug te doen voor zijn mentale gezondheid, benadrukt dat de meedogenloze omgeving van het professionele wielrennen.
Voor Van Aert is de sleutel simpel, maar niet gemakkelijk: weten wanneer je naar jezelf moet luisteren in plaats van naar de eindeloze stroom stemmen van buitenaf die meer eisen. “Verwachtingen van buitenaf zijn niet de juiste motivatie”, herhaalde hij resoluut. “Het moet van binnenuit komen.”
Terwijl Van Aert zich voorbereidt om zichzelf te testen tegen Pogačar en de rest van het deelnemersveld in Canada, herinneren zijn reflecties over burn-out fans eraan dat zelfs de sterkste atleten mensen zijn.
De druk van de sport kan iedereen tot het uiterste drijven, maar zoals Van Aert heeft aangetoond, kan het herontdekken van persoonlijke motivatie en balans de sleutel zijn om niet alleen te overleven in het wielrennen, maar ook om te floreren.
Leave a Reply